Het onderozek wordt gefinancierd door de Europese Unie binnen het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020 focust op de integratie van migranten in kleine en middelgrote steden en plattelandsgebieden in 40 lokale gemeenschappen in 8 EU-landen (Oostenrijk, België, Duitsland, Italië, Nederland, Polen, Spanje en Zweden) en 2 landen buiten de EU (Turkije en Canada).
Door de focus op kleine en middelgrote steden en plattelandsgebieden draagt Whole-COMM bij tot het overbruggen van een onderzoekskloof in bestaande onderzoeks- en beleidsdebatten die vooral op grotere steden gericht zijn.
Whole-COMM beoogt een concrete bijdrage te leveren aan de formulering van innovatief en effectief beleid. Daartoe wil het de belanghebbenden op alle niveaus – Europees, nationaal en lokaal – erbij betrekken via twee belangrijke modaliteiten: community-policy laboratoria, bedoeld als momenten die discussie en verbinding tussen onderzoekers en publieke beleidsmakers mogelijk maken; en de co-creatie van een reeks acties en beleidsrichtingen door een trans-lokale werkgroep.
Nederland telt twaalf provincies. De vier geselecteerde gemeenten zijn verdeeld over vier provincies, namelijk Zuid-Holland en Utrecht in het westen van Nederland en Overijssel en Drenthe, respectievelijk in het oosten en noorden van het land. Asielzoekers worden overal in het land opgevangen in opvangcentra op verschillende soorten locaties, waaronder plattelandsgebieden, middelgrote steden en grote steden, met een groter aandeel opvangvoorzieningen in het oosten en noorden van Nederland en in kleine(re) gemeenten. Alle vier de provincies vangen zowel asielzoekers als personen die internationale bescherming genieten op. Deze aantallen verschillen echter sterk tussen de provincies en fluctueren in de loop van de tijd.
Zuid-Holland en Utrecht maken deel uit van de “Randstad”, een dichtbevolkte metropolitane regio met de grootste steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Door de grote vraag naar arbeidskrachten en de directe toegang tot de zee trekt de regio sinds jaar en dag migranten uit verschillende delen van de wereld aan. In de afgelopen twintig jaar is de bevolking van de twee westelijke provincies steeds diverser geworden: Zuid-Holland kende een stijging van 23% in 2000 tot meer dan 33% in 2021, terwijl de aantallen in de provincie Utrecht (23,8% in 2021) vergelijkbaar zijn met het landelijk gemiddelde van 24,6%.
Zuid-Holland, de grootste en dichtstbevolkte provincie van de geselecteerde region met 3,7 miljoen inwoners, bood huisvesting aan 6 138 mensen onder internationale bescherming in 2015 en aan 2 527 in 2020. De sterk verstedelijkte provincie Utrecht, met haar 1,36 miljoen inwoners, bood huisvesting aan 2 159 mensen onder internationale bescherming in 2015 en aan 934 in 2020.
Het noorden en oosten van Nederland zijn minder dichtbevolkt en de beide regio’s hebben een aanzienlijk lager aantal inwoners met een ‘migratieachtergrond’. In Drenthe is het aantal inwoners met een ‘migratieachtergrond’ licht gestegen van 8 procent in 2000 naar 10 procent in 2021; Overijssel kent een stijging van 12,8 procent naar ruim 16 procent, waarvan 9 procent migranten uit ‘niet-westerse landen’ (tegenover 4,8 procent in Drenthe).
De minder dichtbevolkte en meest landelijke provincie Drenthe met 494.000 bood in 2015 huisvesting aan 840 mensen onder internationale bescherming en aan 343 in 2020. Overijssel met ca. 1,17 miljoen inwoners bood huisvesting aan 1.958 mensen onder internationale bescherming in 2015 en aan 803 in 2020. De vier provincies huisvestten in totaal ongeveer 38 procent van het aantal internationale beschermingshouders in zowel 2015 als 2020.
In de afgelopen jaren heeft de Europese Unie een ongekend aantal migranten en asielzoekers opgevangen die niet volgens de geplande instromen zijn aankomen. Dit heeft ertoe geleid dat er steeds meer migranten zich in kleine en middelgrote steden en plattelandsgebieden vestigen, die vaak slecht voorbereid zijn op deze nieuwe situatie. Vandaag zijn de uitdagingen op het gebied van integratie nog groter: enerzijds stelt Covid-19 belangrijke economische sectoren op de proef die gekenmerkt worden door een groot aantal arbeidsmigranten. Anderzijds staan kleine en middelgrote steden en plattelandsgebieden opnieuw in de voorhoede van de opvang van vluchtelingen, na de komst van duizenden Oekraïners uit alle EU-lidstaten.
De manier waarop deze gemeenschappen op deze uitdagingen en op de vestiging van migranten op hun grondgebied reageren zal de toekomst van de integratie van migranten in Europa enorm beinvloeden.
Het project baseert zich op de innovatieve Whole-of-Community onderzoeksmethode. Deze sluit aan bij het begrip Whole-of-society dat door de United Nations Compacts gepromoot wordt. Deze methode benadert de integratie tussen migranten en de lokale bevolking als een gemeenschapsvormend proces dat door de interactie van meerdere actoren (van politieke vertegenwoordigers tot het maatschappelijk middenveld en buitenlandse ingezetenen) bepaald wordt en waarvan de uitkomst niet van tevoren vaststaat. Dit proces van gemeenschapsvorming kan in de praktijk tot meer samenhangende en open samenlevingsvormen leiden, maar ook tot meer gesloten en gefragmenteerde gemeenschappen.
Het project bestudeert de mechanismen die de complexe relatie tussen integratiebeleid en lokale gemeenschapscohesie bepalen en is gebaseerd op een vergelijkende studie van verschillende landen (8 EU- en 2 niet-EU-landen) en lokale contexten (49 gemeenten). Het project maakt gebruik van verschillende methoden, zowel kwalitatief als kwantitatief, waaronder een uitgebreid onderzoek naar de houding ten opzichte van vluchtelingen en asielzoekers in kleine gemeenten en een analyse van de impact van het lokale beleid op de sociale cohesie en de integratietrajecten van immigranten.
Elina Jonitz In april 2021 bundelden 13 partners hun krachten om te onderzoeken hoe middelgrote en kleine gemeentes, evenals plattelandsgebieden in acht EU en twee niet-EU landen (Turkije en Canada), hebben gereageerd op de komst van vluchtelingen en migranten sinds 2014. Nu, na iets meer dan drie jaar, is het Europese onderzoeksproject Whole-COMM officieel ten
The manifold dimensions of ‘integration’ in small municipalities in the Netherlands.
PhD candidate Elina Jonitz reflects on the wider implications of her fieldwork experience and draws on interviews with refugees conducted for Whole-COMM’s WP5 Country Report.
This report looks at post-2014 migrants’ reciprocal attitudes, social relations, and integration experiences in four small and medium-sized towns and rural areas in the Netherlands. Primarily based on interviews, focus group discussions and participant observation conducted in the four selected municipalities, the report explores which factors facilitate or hinder positive encounters and shape attitudes, interactions
This report looks at post-2014 migrants’ access to housing, employment, and other relevant resources in different small and medium-sized towns and rural areas in the Netherlands. Primarily based on interviews conducted in six selected municipalities, it provides an overview of:1) the concrete barriers that post-2014 migrants are facing in relation to housing and employment;2) the
This report looks at multilevel governance dynamics and at the integration policies targeting post-2014 migrants developed by six small and medium-sized towns and rural areas in the Netherlands. Primarily based on interviews conducted in each of the selected municipalities, it provides an overview of 1) national, regional, and local integration policies targeting migrants in the
Per leggere gli articoli per intero:
Webinar: “So many countries, so many developments”
May 18th, 2021
Whole-COMM, MATILDE and Welcoming Spaces, organized the webinar Paese che vai, sviluppo che trovi – in English So many Countries, so many developments. This event represented an opportunity to discuss among local and national stakeholders on the link between migration and development of non-urban areas in Italy. The event took place among Italian partners and was held in Italian language.
Whole-COMM has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 101004714
The content reflects only the authors’ views, and the European Commission is not responsible for any use that may be made of the information it contains.
